ਇਸ ਤਰਾਂ ਕਰੋ ਝੋਨੇ ਦੀ ਖੇਤੀ, 70 ਫੀਸਦੀ ਪਾਣੀ ਅਤੇ 90 ਫੀਸਦੀ ਮਿਹਨਤ ਦੀ ਹੋਵੇਗੀ ਬੱਚਤ..!

ਝੋਨੇ ਦੀ ਵਧੀਆ ਫਸਲ ਲਈ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਪਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਤਰਕੀਬ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਤਹਿਤ 70 ਫੀਸਦ ਪਾਣੀ ਅਤੇ 90 ਫ਼ੀਸਦੀ ਮਿਹਨਤ ਦੀ ਬਚਤ ਕਰ ਵਧੀਆ ਉਪਜ ਲਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ । ਅਕਸਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਕਿੱਲੋ ਝੋਨਾ ਉਗਾਉਣ ਲਈ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਹਜਾਰ ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਜਰੂਰਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਦ ਕਿ ਹਰਬਲ ਹਾਇਡਰੋਜਨ ਤਕਨੀਕ ਵਿੱਚ ਝੋਨੇ ਦੇ ਬੀਜ ਉੱਤੇ ਗੂੰਦ-ਕਤੀਰੇ ਅਤੇ ਗੁੜ ਦਾ ਲੇਪ ਲਗਾਕੇ ਬੀਜਣ ਨਾਲ 70 ਫ਼ੀਸਦੀ ਘੱਟ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਝੋਨੇ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ।ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਦਾ ਸਫਲ ਪ੍ਰਯੋਗ: ਕਰਨਾਲ ਰਿਸਰਚ ਸੈਂਟਰ ਦੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ. ਵੀਰੇਂਦਰ ਲਾਠਰ ਦੀ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਨੈਨੀਤਾਲ ਜਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਗੌਲਾਪਾਰ ਨਿਵਾਸੀ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਕਿਸਾਨ ਨਰੇਂਦਰ ਮਹਿਰਾ ਨੇ ਇਸ ਵਾਰ ਆਪਣੀ ਪੰਦਰਾਂ ਵਿਘੇ ਜਮੀਨ ਵਿੱਚ ਅਜਮਾਇਆ ਤਾਂ ਲਾਗਤ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਲਗਭਗ 90 ਫ਼ੀਸਦੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਚਤ ਹੋਈ । ਗੂੰਦ-ਕਤੀਰੇ ਨਾਲ ਇਸ ਤਰਾਂ ਤਿਆਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਬੀਜ: 50 ਕਿੱਲੋਗ੍ਰਾਮ ਬੀਜ ਲਈ ਇੱਕ ਲੀਟਰ ਉੱਬਲ਼ੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ 250 ਗਰਾਮ ਗੁੜ ਅਤੇ 200 ਗਰਾਮ ਕਿੱਕਰ ਦੀ ਗੂੰਦ ਜਾਂ ਫਿਰ ਗੂੰਦ-ਕਤੀਰਾ ਪਾਕੇ ਇੱਕ ਤਾਰ ਦੀ ਚਾਸਨੀ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਚਾਸਨੀ ਨੂੰ ਠੰਡਾ ਕਰ ਅਤੇ ਛਾਣ ਕੇ ਝੋਨੇ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਉੱਤੇ ਛਿੜਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਨਾਲ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਇੱਕ ਗਰਾਮ ਗੂੰਦ-ਕਤੀਰਾ ਲਗਭਗ ਸੌ ਐਮਐਲ ਪਾਣੀ ਸੋਖ ਲੈਂਦਾ ਹੈ । ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਤਿਆਰ ਬੀਜਾਂ ਨਾਲ ਬਿਜਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ । 90 ਫ਼ੀਸਦੀ ਪਾਣੀ ਅਤੇ 90 ਫ਼ੀਸਦੀ ਮਿਹਨਤ ਦੀ ਬਚਤ: ਕਿਸਾਨ ਜਿਆਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਲਾਗਤ ਘੱਟ ਕਰਨ ਦੀ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰ ਆਪਣੀ ਕਮਾਈ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਕਿਸਾਨ ਨਰੇਂਦਰ ਮਹਿਰਾ ਮੰਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਦੋਂ-ਜਦੋਂ ਕਿਸਾਨ ਨੇ ਬੰਪਰ ਫਸਲ ਕੀਤੀ ਉਸਨੂੰ ਲਾਗਤ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ, ਇਸ ਸੋਚ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਮੈਂ ਝੋਨੇ ਦੀ ਇੱਕ ਹੈਕਟੇਅਰ ਫਸਲ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਕੇ ਕੀਤੀ ।

ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ ਛੇ ਹਜਾਰ ਰੁਪਏ ਖਰਚਾ ਆਇਆ, ਜਦ ਕਿ ਆਮਤੌਰ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਹੈਕਟੇਅਰ ਬਿਜਾਈ ਵਿੱਚ 30-32 ਹਜਾਰ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਆਉਂਦੀ ਹੈ । ਗੂੰਦ-ਕਤੀਰੇ ਵਾਲੀ ਤਕਨੀਕ ਪਹਾੜ ਸਬੰਧੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਵਰਦਾਨ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗੀ । ਗੂੰਦ ਕਤੀਰੇ ਨਾਲ ਖੇਤੀ ਪੰਜਾਬ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਘੱਟ ਪਾਣੀ ਵਾਲੇ ਸਥਾਨਾਂ ਉੱਤੇ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।